Login
info@timmerselekt.nl
Login
info@timmerselekt.nl
We volgen een gesprek tussen Gerard Roest van hout- en gevelexpertisebureau Limuco en Wil Helwig en Erik Slootmaekers van TimmerSelekt bedrijf Helwig Kozijnen. Zij hebben het over BENG, MPG en wat het zou betekenen als je deze zou kunnen combineren…
Wil: “Ik werd getriggerd door een vraag van een klant die bij zijn renovatiehoogbouwproject van 178 appartementen in Maastricht minimaal aan de nieuwbouweisen voor de gevels wil voldoen. Een interessante uitdaging, want je kunt de pui nog zo goed isoleren en het beste hout en glas toepassen, als het kozijn rondom tocht en kiert, dan schiet het nog niet op. Daarvoor is in ieder geval een afgestemd samenspel tussen isolatie van kozijnen met glas, isolatie van panelen en de puien zelf nodig, om luchtlekken te voorkomen.
Om toch tot een oplossing te komen, zijn in het project (binnen onze scope) volgens wetgeving drie waardes belangrijk;
– waarde van een dichte gevel;
– kozijnen in de gevel;
– luchtlekken.
Erik: “Omdat we voor kozijnen met hout als grondstof werken, gaan wij al snel over de BENG-eisen heen. Daarvoor hoeven we niet gek veel te doen. We willen daarom een stap verder gaan; zo hoog mogelijke isolatiewaarden halen door de combinatie van glas, isolatie en panelen, maar ook de focus op bouwkundige infiltratie (Qv-10*) rondom kozijnen om het verlies van energie door luchtlekken zo laag mogelijk te houden. We volgen de 12 gouden tips van HOUT100%”
*QV10 waarde: Dit is de luchtverplaatsing tussen binnen en buiten die op een andere manier ontstaat dan door de daarvoor aangebrachte ventilatieopeningen. Met de luchtdoorlatendheid, welke wordt aangeduid met Qv10, wordt bedoeld ‘de luchtvolumestroom (qv) die ontstaat via de naden en kieren die zich tussen de verschillende bouwdelen in de omhulling van een gebouw bevinden bij een drukverschil van 10 Pascal (uitgedrukt in dm³/s of m³/s).
Gerard: “Met BENG bereken je het energieverlies. Hoeveel energie heb je nodig binnen de gebouwschil om een jaar lang comfortabel te wonen? Aan BENG voldoe je inderdaad al snel met hout, maar het is een energieverliesberekening voor de totale gevel. Dus opgeteld het warmteverlies door de kozijnen, panelen, muren en bouwkundige aansluiting. Scoor je op een bepaald onderdeel matig, dan mag de rest minder verlies veroorzaken. Dus stel het kozijn presteert slecht, dan zul je het ergens anders moeten winnen. Een houten kozijn moet minimaal Uw-1,65 halen.
Bied je als leverancier een lagere (dus betere) U-waarde met de kozijnen, dan geef je daarmee dus ruimte aan de aannemer om toch met elementen met een mindere isolatiewaarde aan de totaaleisen te voldoen. Mogelijk wordt dan toegegeven op luchtverliezen of op zonnepanelen. Of beter nog, er wordt aantoonbaar verder gegaan dan de minimale eisen. Veel aannemers calculeren in een gebouwberekening vaak al met ‘betere kozijnen’ (kozijnen met lagere Uw-waarde).”
Gerard: “Met MPG bereken je de milieulast. Dus hoeveel milieulast veroorzaken al je toegepaste materialen? Dit staat los van de BENG-eisen rondom een gebouw. Overigens is de MPG al 10 jaar verplicht, maar werd niet gehandhaafd en dus weinig toegepast. Sinds een jaar of twee wordt echt gecontroleerd. Ik weet zeker dat er in de komende jaren, terecht, veel meer vraag komt naar de milieulast van jouw kozijn.
Hoe bepaal je de prestatie van je kozijn op milieugebied? Door een LCA- en EPD-berekening te maken. In het materialenpaspoort van gebouwen wordt van elk materiaal de milieulast per eenheid berekent. Eerlijk gezegd heeft de houtbranche behoorlijk zitten slapen in de afgelopen 10 jaar als het hierover gaat. De kunststofbranche heeft dat beter aangepakt. Nu is hout in de berekeningen maar een tikkeltje gunstiger dan kunststof, omdat hout in de LCA’s te weinig concurrerend opgezet is. Zo slaan houten producten CO2 op, maar die opslag wordt nu niet eens meegenomen. Ook de EN15208 aanpassing vanuit Europa is niet meegenomen, waarbij het streven is dat bouwmaterialen en -producten zo’n 75 jaar mee moeten kunnen gaan.
De levensduur van kunststof is zo’n 40 jaar, van aluminium zo’n 75 jaar en van hout – afhankelijk van de houtsoort – 50 tot -75 jaar. Interessant voor gebouweigenaren is dus om te kijken naar wat de milieulast is voor het gebouw, inclusief 75 jaar onderhoud. Zo gaan zonnepanelen bijvoorbeeld zo’n 25 jaar mee. Houten kozijnen in donkere kleuren hebben in 75 jaar dus 20 schilderbeurten nodig (iedere 4 jaar) en gaat dit over kozijnen met onderhoudsgarantie van 12 jaar, dan heb je het dus over maar over 6 of 7 keer in 75 jaar. Hier zet de TimmerSelekt groep dan ook zwaar op in. Een voorbeeld daarvan is het Selekt Premium kozijn. Hoe je het ook wendt of keert, ieder gebouw moet voldoen aan de dubbeleis van BENG en MPG.”
Wil: “En juist dit bracht ons op het idee om de BENG-eisen te gaan combineren met het MPG materialenpaspoort gebouwen.”
Gerard: “Qua eisen hebben we inderdaad te maken met zowel BENG als MPG, maar dit zijn dus in de praktijk wel echt twee gescheiden prestaties.”
Erik: “Precies. Als we die eisen kunnen combineren, en dat kan nú al, dan zijn we helemaal goed bezig. Dan wordt er minder energie gebruikt in de bewoonde situatie en hebben we bovendien zo min mogelijk uitputting van grondstoffen. Dit sluit naadloos aan bij de wens om meer hout, en dus ook houten kozijnen, in de bouw toe te passen.”
Wil: “Als TimmerSelekt bedrijven voldoen we dus al probleemloos aan de BENG-eisen met onze houten kozijnen, dus nu gaan we als Helwig Kozijnen, en als Timmer Selekt groep- een volgende stap zetten, door de juiste materialen voor het milieu in de hele gevel te gebruiken. We beginnen natuurlijk met hout, waarbij Helwig Kozijnen voor elk geproduceerd buitenkozijn sámen met de opdrachtgever één boom planten in Nederland!
We zouden een taskforce moeten oprichten om deze combinatie optimaal voor elkaar te krijgen. Met een bepaalde paneelvulling, triple glas en andere maatregelen zijn we zelfs nog ruim beter dan de maximale eis van dit moment! Maar uiteindelijk moet de aannemer kiezen uiteraard.”
Gerard: “Inderdaad, in de keten moet – ook met de klant – samengewerkt worden om de berekening te optimaliseren. Met de slimmigheden van houten kozijnen, bijvoorbeeld als het gaat over isolatie en inbraakwerendheid, zowel aan de Qv-10-, MPG- als BENG-voorschriften voldoen. Op die manier bied je de aannemer de vrijheid om elders andere keuzes te maken waarbij hij of zij dan toch nog voldoet, of zelfs een besparing kan doen.”
Wil en Erik: “Nou, laten we in de keten samen de schouders eronder zetten om dit voor de hele gevel voor elkaar te krijgen!